Kütahya ve İznik çinisi üretimi

PORSELEN TAŞ ÇİNİ

( İZNİK ÇİNİ )

Porselen sırlı Taş çini; Bisküvi, astar ve sır tabakasında % 85 - 90  yarı değerli maden Kuvars (SİO2) kullanılarak 170 manule pres ile sıkıştırılıp daha sonra doğal ortamda 2 gün kurumaya bırakılır. Kuruyan mamulün üstüne Kuvars, alimüna firit ve kaolenden oluşan astar  kaplanır. Ve tekrar 1 gün kurumaya bırakılır. Kuruyan karolar. 920 C ile pişirilir. Pişen karoların üstünedesen çizimi yapılarak oksit boyalar ile boyanır. Şefaf sır ile kaplanıp 920 C ile tekrar pişirilir.

İMALAT ŞARTNAMESİ

            Porselen sırlı Taş çini 250*250 mm boyutunda 15 – 20 mm kalınlığında ağılığı 1580 – l620 gr arasında mukavemeti 200 kg/cm2, sır sertliği 6 – 7 mohs teknik özelliklerine sahip olup endüstüriyel yöntemlerle plaka halinde üretilmektedir.

            Geleneksel İznik çinileri ile aynı kimyasal kompozisyon ve teknik özelliklere sahip olan Porselen sırlı Taş çini karoların imalat akış şeması kullanılan malzemeler ve imalat şekli aşağıda verilmiştir.

A-    MASSE HAZIRLAMA

1- Porselen sırlı Taş çini masse bileşiminde farklı tane dağılımlarına sahip 2-4 tip kuvars, plastik kil ve firit kullanılmaktadır. Firit; Kuvars, soda ve kurşunoksit karışımının firit fırınında eritilmesi ve bu eriyiğin soğuk suya akıtılarak cam oluşumunun sağlanması ile yapılır Elde edilen firit su ile bilyalı değirmende öğütülür. Öğütülen firit çöktürülerek suyu alınır ve serilerek kurutulur.

2-      Hazırlanan hammaedeler bilyalı değirmende karıştırılır.

3-      Laboratuar kontrolü yapılır. Ve kriterlere uygun olan karışım serilerek kurutulur.

4-      Kuruyan masse elenir, ve şekillendirmeye hazır hale getirilmek için nemlendirilir.

B-    ŞEKİLLENDİRME

Nemlendirilen masse istenilen ebat ve kalınlıkta preslenerek şekillenir. Elde edilen yarı mamul arabalara alınarak astarlama hattına sevk edilir.

C-    ASTAR HAZIRLAMA

Astarda kullanılan hammadeler massede kullanılan gibi kuvars, firit,  ve kildir. Fakat burada kullanılan hammaddeler daha temiz ve ince tane boyutuna sahiptir.

1-                          Hammaddeler reçete bileşimine göre tartılarak hazırlanır.

2-             Bilyalı değirmenlerde su ile öğütülür.

3-                Laboratuar kontrolü yapılır. Ve kriterler uygun olan karışım alınarak astarlama hattına sevkedilir.

D-    ASTARLAMA

1-                          Astar hazırlama işlemi hatta kampana ile yapılır. Belli akış özelliklerine sahip astar kampanadan akıtılır.

2-                          Şekillendirilmiş  plakalar beslenir.

3-                          İstenilen gramaj ayarı yapılarak plakaların akışın altından geçmesi suretiyle astarlama işlemi homojen olarak yapılır.

4-                          Astarlanan plakalar arabalara alınarak doğal ortamda 3-4 gün kurutulurlar.

E-     PİŞİRME

1-      Kuruyan karolar elektrikli kamara fırınlarda 900 – 960 derece sıcaklıkta pişirilir.

2-      Karolar fırınlardan boşaltılırken kalite ayrımları yapılarak paketlenir.

3-      Paketlenen karolar dekorlama ünitesine sevkedilir.

F-     SIR HAZIRLAMA

1-                          Sır için öncelikle firit hazırlanır. Kuvars, Soda, ve kurşunoksit karışmı firit fırınında eritilir. Ve bu eriyik soğuk suya akıtılarak cam oluşumu sağlanır.

2-                          Elde edilen firit su ile bilyalı değirmenlerde öğütülür.

3-                          Laboratuar kontrolü yapılır. Ve kriterlere uygun olan karışım alınarak sırlama hattına sevk edilir.

G-    DEKORLAMA

1-                          Bisküvi karolar üzerine iğne ile delinmiş eskiz kağıdının kömür tozu ile desen basılır.

2-                          Dekorlanmış plakalar hattan beslenir.

3-                          İstenilen gramaj ayarı yapılarak plakaların akışın altından geçmesi suretiyle sırlama işlemi homojen olarak yapılır.

4-                          Sırlanan plakalar arabalara alınarak doğal ortamda 3-4 gün kurutulurlar.

H-    PİŞİRME

1-                          Kuruyan karolar elektrikli kamara fırınlarda 950-1050  derece sıcaklıkta pişirilir.

2-                          Mamul fırından boşalırken kalite ayrımı yapılarak paketlenir. 

ÖZZELİKLER

 ısı yalıtımı ve sesi absorbe etme özelliği sağlar. Nemi emerek rutubeti dışa vermez., bakteri ve küf oluşumunu engeller.  mekanları daha büyük gösterip iç ve dış mimaride kullanılır. Her türlü hava şartlarına sese, ısıya, dona dayanıklıdır.

kuvars ağırlıklı Taş Çini teknik özellikleri uluslararası standartlar ve onlarla eş Türk standartları tanımları çerçevesinde şekillenmektedir. TS-EN 87 su emme oranlarına göre ürünleri gruplamaktadır. Buna göre birinci grup su emme oranı % 3'ten az olanları, II a grubu % 3 ve % 6 arasında, II b grubu % 6 ile % 10 arasında , III grup ise su emme oranları %10' dan büyük olanları gruplamaktadır. Her grup için özelliklerle toleranslar bir ürün standardında tanımlanmakta bu kapsamda yer alan özelliklerin test yöntemleri ise birer başka standardın konusu olmaktadır. Sırların çizilme dayanıklılığı sertliği bilinen minarellerle çizilerek saptanır. Mohs skalası minarelleri sertliğine göre sıralar. En yumuşak minarel talk 1'den sertliği en yüksek elmas 10 olmak üzere sıralanırlar. Parlatılmış beyaz mermer sertliği 3 olan kalsit minareli ile çizilebilir. Porselen özellikli Taş Çini sırları genellikle 8 ile 9 aralığında olup, bir çok çelikten daha serttirler.

Porselen sırlı Taş çini, bünye, astar, sur karışımı olarak % 70 – 80 oranında kuvars ihtiva etmesi açısından seramik literatüründe teknolojik olarak başarılması çok zor olarak tanımlanmaktadır. Zira kuvars, kil, f,r,t karışımının 920 derece ve üzerindeki kombinasyonları fevkalade geniş bir spektrum içinde dağılmaktadır.

Porselen sırlı Taş çini mamülünün en büyük özeliği göz akı renginde zemin desenlerinin sır altı ve 15 yy çinileri gibi derinlik sahibi olmasıdır.

Porselen sırlı Taş çini plakalaının bünyelerinin içindeki gözenek ve porların bir ağ oluşturması sıcak-soğuk ve don olaylarında hem bu plakaların genleşme ve büzülmesini (dilatasyon) hemde tatbik edildikleri duvarların solunmasını sağlamaktadır.

Porselen sırlı Taş çini sırlarının hafif matlığı gözleri yormayan ışığı çok yansıtmayan bir özelliğe sahiptir.

DONA DAYANIM

Türk Standartları Enstitüsünce TS-EN ' de tanımlanan yönteme göre porselen Taş Çiniler  -95 ºC ile +95 ºC arasında elli kez donma ve çözülmeye dayanıklı olmalıdır. TS-EN 176 kapsamındaki su emmesi % 3' ten düşük karolar kategorik olarak dona dayanıklıdır..

ASİT VE BAZLARA DAYANIKLILIK

Çeşitli kimyasallara tanımlandığı şekliyle maruz bırakılan sırlı yüzey ayrı bir test yöntemiyle AA,A,B,C ve D olmak üzere beş grupta sınıflandırılabilir. AA grubu dayanıklı yaş da görünür bir değişikliğe maruz kalmadığını , D ise dayanıklı olmadığını ya da orjinal yüzey görüntüsünün kaybolduğunu işaret eder. TS-EN 176 ve TS-EN 159 en az B sınıfı öngörmektedir.

BOYUT FARKI

Porselen Taş Çinilerde  TS EN 176 ve TS EN 159 nolu standartlara göre boyut farkı bulunabilir. Örnek verecek olursak 20x20 cm ebadında bir porselen Taş Çini için %0.5 olan boyut toleransına göre ürün anma boyutuna göre 1.5 mm büyük veya küçük olabilir. Düzgün bir görünüm elde edebilmek için porselen Taş Çiniler asgari 2 ila 3 mm derzli döşenmelidir. Şantiyede yapılan kontrollerde mutlaka kumpas kullanılmalıdır. Gözle ve şerit metre ile yapılan kontroller yanıltıcı olabilir.

DÖŞEME UYGULAMASI SIRASINDAKİ ÖNERİLER:

Döşemeye başlamadan önce yapıştırma esnasında karolar bir miktar suda ıslatılarak harareti alınır. Döşenecek olan duvar boyalı ise boyadan arındırmalıdır. satın alınacak ürünün miktarı uygulama yapılacak alanın metrajına yaklaşık % 4 civarında kesme ve zaıyat payı ilave edilerek bulunmalıdır. Porselen Taş Çinilerdeki standart dahilinde olabilecek boyut farkı dikkate alınarak ürün mutlaka derzli, aralıklı döşenmelidir.

Harçlı uygulamalarda çimento kum oranına dikkat edilmelidir. 1 ölçü çimento 4 ila 5 ölçü kum ve kafi miktarda su ile hazırlanan harcın yapıştırma özelliği yeterlidir. Harç çok sulu olmamalı hafif nemli olmalıdır. "0" derecenin altında don olabilecek koşullarda uygulama yapılmamalıdır. Uygulama yapılabilecek zeminin temiz ve sağlam olmasına dikkat edilmelidir. Zemin sağlam değilse sağlam yüzeye erişilinceye kadar zayıf yerler temizlenmelidir.

Duvarda porselen Taş Çiniler duvar dibine kadar döşenmemeli, kenarlarda genleşmeler için pay bırakılmalıdır (0,5 cm - 1 cm civarında). Uygulama yapılacak alanın su emme niteliği priz süresini kısaltmayacak ve yapıştırıcı harç suyunu tamamen kısa sürede emmeyecek nitelikte olmalıdır Döşeme yapılacak alandaki kullanılacak porselen Taş Çinilerin sırlı yüzey aşınmasına dikkat edilmeli. Yapıştırıcılı uygulamalarda zemin, dış veya iç mekan şartları ve kullanım amacına dikkat edilerek uygun yapıştırıcılar seçilmelidir. Bu konuda gerekirse üretici firmalardan teknik yardım talep edilmelidir. Dona maruz mekanlarda zemin ve duvarlarda gerekirse özel yapıştırıcılar kullanılmalıdır (Epoksi esaslı).

Dış çevre şartları nedeniyle (ısı değişmeleri, yağış, don olayı, nem oranı değişimi) beton yüzey, sıvalı şap ve yüzey, döşeme harcı, porselen Taş Çiniler  ile aynı oranda genleşmezler, bu durumda bu tabakalarda boyutsal değişim farklıdır. porselen Taş Çiniler  doğabilecek yüzeyden kabarma, çatlama, kırılma gibi sorunları önlemek için; Deformasyonları tolere edebilecek esnek bir yapıştırıcı seçilmelidir. Yapıştırıcı gücü yüksek, rutubet ve don olayına dayanıklı yapıştırıcı kullanılmalıdır. Ayrıca genleşmeleri tolere edecek bir derz dolgu kullanılmalıdır.

Porselen Taş Çinilerin  uygulamasında hafif nemli olarak hazırlanan  şap tabakasının üzerine ayrı bir kabın içinde hazırlanmış sulu çimento şerbeti mala ile yayılmalı ve porselen Taş Çiniler  şap üzerine yayılmış bu şerbetin üzerine 3 mm derzli olarak lastik çekiçle vurularak yerleştirilmelidir. Derz doldurma işlemine asgari 48 saat sonra geçilmeli ve kullanım amacına göre hazırlanmış özel derz dolgu malzemesi seçilmelidir.

Normal iklim koşullarında hazırlanan harcın yapıldığı teknede bulunan su ile porselen Taş Çinilerin üzerine su vermek yeterlidir. Hazırlanan harç porselen Taş Çinilerin  tırtıllı yüzeyine serilip ters çevirildiğinde yere dökülmüyorsa istenen kıvama ulaşılmış demektir. Harçlı uygulamada yatay sıraların düzgünlüğü için mutlak şipşak denilen alet kullanılmalıdır. Düşey sıraların düzgünlüğü için şakül, su terazisi gibi gereçler kullanılabilir. Uygulama döşenen porselen Taş Çininin boyutları da dikkate alınarak asgari 2 mm derzli yapılmalıdır. Derz doldurma işlemine de en az 48 saat sonra başlanmalıdır.

İKİ KOMPONENTLİ AKRİLİK REÇİNE ESASLI YAPIŞTIRICILAR

Bu tür yapıştırıcılar toz portland çimentosuna sıvı halindeki reçinenin katılması ve mikserde karıştırılması ile oluşurlar, yapıştırma özellikleri fazladır,dış mekanda kullanılabilirler. Granit seramik, mermer ve seramik karoları yapıştırmada kullanılır. Astar kullanarak brüt beton, gaz beton prekast tünel kalıp yüzeylerde ıslak mekanlarda kullanılabilir.

Sırlı yüzeyi dokulu ve camsı malzeme ile kaplı karoların uygulama sonrası nemli sünger ile hemen silinmesi, harç ve derz dolgu malzemesinin donup yüzeyde kalmasını önleyecektir. Yüzeyde kalıp lekelenme ve kirlenme yapan derz artıklarının temizliği için asit ve deterjan katkılı tuvalet temizleyicilerinin su ile seyreltilerek kirli yüzeye sürülmesi ile temizlik sağlanabilir. https://www.armadacini.comhttps://www.armadacini.com/cini-hakkinda/uygulama-teknikleri/